Có đa dạng tiêu chuẩn để Phân tích một gốc mai đẹp. Tuy nhiên, đối với những người chuyên chơi mai thì hình ảnh cây mai đẹp là một cây mai hội đủ các nhân tố sau đây.
Bốn tiêu chuẩn cơ bản để Nhận định chất lượng một cây mai đẹp mà những nghệ nhân chơi mai thường áp dụng:
Nhất Đế
“Đế” ở đây là phần gốc mai và bộ rễ nổi lên trên mặt đất (nếu có). Bất kỳ một cây kiểng nào thì phần gốc cũng đều quan yếu. Bởi gốc cây có chắc, to to, bộ rễ có khỏe thì mới giúp thân đứng vững và cây được sống tốt, phát triển mạnh.
Đối với cây mai bonsai, gốc cây lại càng là điều tiên quyết cần chuyên chú Đầu tiên. Gốc phải phình to hơn phần thân bên trên, vừa hợp khi không lại cải thiện tính thẩm mỹ và nghệ thuật.
Nhì Thân
Thân cây quan trọng thứ hai, bởi đối với người tiếp xúc lần đầu, thân cây sẽ là điều mà họ chú ý đến khá phổ biến. Một gốc mai có đẹp hay ko cũng do dạng hình thân. Thân mai hầu như quyết định tới hầu hết hình dạng bên ngoài của cây mai.
Cây mai đẹp đòi hỏi phần thân phải tròn trịa, chắc chắn, vỏ trơn tuột láng, không bong tróc. Dáng cây thẳng, không vặn hoặc nếu có uốn hay u sần thì phải thẩm mỹ, tạo thế nghệ thuật. Cần chú ý thân to hơn cành và phải nhỏ hơn phần gốc để hài hòa về hình trạng.
>>Đọc thêm: Tìm hiểu những kỹ thuật mai quấn rễ đẹp nhất
Tam Cành
Một cây mai đẹp đạt chuẩn thì những cành nhánh trên cây mai phải dàn tỏa một cách hợp lý, phối hợp. Cành mọc vươn dài, ngay thẳng, không gãy gập xuống dưới, ko cong xuống, càng lên phía trên ngọn càng ngắn và nhỏ dần. Nhờ đấy tán lá mới có dáng tàng thông, khiến tán lá trông nhẹ nhàng và thảnh thơi. Cành rốt cục ở gần gốc nhất không được quá thấp, gần mặt chậu, che mất vẻ đẹp của gốc. Khoảng cách đúng chuẩn là trong khoảng 10-15cm.
Tứ Nụ
Người ta chọn mai bác Tết vì sắc hoa, Do vậy nên nụ hoa là rất quan yếu. Những cây mai có hoa lớn, mọc thành chùm, cánh dày, màu sắc tươi, có hương thơm sẽ là những cây mai được ưa chuộng hơn. Mai vàng nguyên thủy hoa sẽ có trong khoảng 5-12 cánh. Hoa ghép, hoa bonsai mai có thể có trong khoảng vài chục tới hàng trăm cánh.
>>Xem thêm: Hướng dẫn cách kích hoa mai nở nhanh ở miền bắc
Nhìn vào một gốc mai, bạn có thể thấy được bắt mắt và cá tính của chủ nhân nó. Đối với những người yêu thích mai bonsai thì mai được tạo hình một cách công cu li để vừa mang tính nghệ thuật vừa mang ý nghĩa phong thủy. Một số thế Thế trực, Thế thác đổ, Thế nhất trụ kình thiên, Thế tam đa, thế ngũ phúc,…
Hơn thế nữa, rộng rãi người lại ưa thích những dòng mai nguyên thủy (mai vàng ngẫu nhiên, có từ 5-12 cánh). Vì theo họ, những chậu mai vàng nguyên thủy có tuổi đời cao không những có giá trị về thời gian và hội đủ các nhân tố đế, thân, cành, nụ,.. Mà nó còn mang ý nghĩa về sự may mắn, tài lộc, trường sinh.